Một trong những thiết bị quan trọng và cần thiết trong quá trình lắp đặt kho lạnh, đó là van dùng để tiết lưu. Vậy van tiết lưu là gì? Cách chỉnh van tiết lưu kho lạnh như thế nào? Mời quý bạn đọc cùng HB Logistics tìm hiểu nội dung này qua bài viết dưới đây nhé!

Van tiết lưu

Van tiết lưu là gì

Van tiết lưu là một loại van thủy lực không thể thiếu trong công nghiệp. Thiết bị này có ông dụng điều chỉnh lưu lượng chất lỏng trong hệ thống thủy lực. Từ đó, có thể điều chỉnh vận tốc cơ cấu chấp hành động cơ thủy lực.

Van tiết lưu kho lạnh là gì

Van được sử dụng trong hệ thống kho lạnh với nhiệm vụ điều chỉnh ít hoặc nhiều lượng chất lỏng trong hệ thống thủy lực.Từ đó, có thể điều chỉnh được vận tốc động cơ hoạt động.  Khi dòng môi chất đi qua các van trên đường ống trong các ống mao dẫn, các lưu lượng kế hoặc van tiết lưu trong hệ thống kho lạnh,...là quá trình tiết lưu. Khi đó, hình thành những dòng xoáy và ma sát mạnh làm áp suất chất môi giới giảm xuống. Độ giảm của áp suất phụ thuộc vào bản chất, độ co hẹp của ống, trạng thái chất môi giới và tốc độ của dòng khí. 

Cấu tạo van tiết lưu

Trên thị trường hiện có rất nhiều loại van điều tiết lưu lượng, mỗi loại có đặc điểm cấu tạo riêng. Một số loại van được sử dụng phổ biến như:

Van tiết lưu thủy lực

Loại van này được gọi là van điều tiết lưu lượng, cũng giống như van 1 chiều, nó có thể điều chỉnh dòng chảy theo một chiều. Cấu tại van gồm 2 cuộn dây đàn hồi, cánh chạm, nam châm vĩnh cửu, càng đàn hồi, miệng phun dầu.

Van tiết lưu khí nén

Đây là loại van 2 chiều có tác dụng làm giảm tốc độ dòng chảy khí nén trong mạch nén khí của hệ thống khí nén. Các loại van khí nén phổ biến:

• Van không thay đổi tiết diện: Lưu lượng khí luôn ổn định khi đi qua khe hở.
• Van thay đổi tiết được tiết diện: Dòng khí có thể đi từ A đến B và ngược lại với lưu lượng có thể thay đổi được theo nhu cầu.
• Van tiết lưu một chiều điều chỉnh bằng tay: Dùng để chỉnh vít làm thay đổi tiết diện dòng chảy trong hệ thống khí nén.

Van tiết lưu khi nén

Van tiết lưu điện tử

Loại van này còn được gọi là van điều tiết điện tủ, hoạt động dựa trên tín hiệu đo được Tại nhiều vị trí khác nhau trong hệ thống. Nhờ vào tín hiệu đó, van sẽ điều tiết lưu lượng thể tích của dòng chảy đi qua van.

Cấu tạo của van điều tiết điện tử gồm: màng giãn nở, thanh van, vít điều chỉnh, bộ điều khiển,lò xo điều chỉnh, sụn cân bằng áp suất, đường chỉnh van, đề van, kim van

Van tiết lưu nhiệt

Đây là loại van hoạt động dựa vào sự thay đổi nhiệt độ tại điểm đo để thay đổi lưu lượng dòng khí đi qua van. Hiện có 2 loại  van nhiệt phổ biến là:

• Van tiết lưu nhiệt cân bằng trong là loại van chuyên dụng dùng cho các dàn bay hơi có tổn thất áp suất nhỏ.
• Van tiết lưu nhiệt cân bằng ngoài sử dụng cho các dàn bay hơi có tổn thất áp suất lớn.

Nguyên lý hoạt động van tiết lưu

Hiện nay có rất nhiều loại van điều tiết khác nhau, mỗi loại có cấu tạo riêng nên quá trình vận hành cũng khác biệt. Tuy nhiên, chúng đều vận hàng theo nguyên lý sau. 

Khi dung môi đi qua van được lắp trên đường ống, nhờ ma sát mạnh và những dòng xoáy được sinh ra mà áp suất dòng chảy giảm xuống. Áp suất sẽ phụ thuộc vào bản chất, trạng thái của dung môi, tốc độ dòng chảy và độ co hẹp của ống dẫn. 

Dựa vào nguyên lý hoạt động, người ta chia van điều tiết lưu lượng ra thành 2 loại là: van điều tiết chảy rối và van điều tiết chảy tầng. 

• Van điều tiết chảy tầng: Dung môi sẽ được van điều tiết đi theo rãnh xoắn. Rãnh xoắn này có thể thay đổi bằng cách tăng giảm số vòng xoắn nhờ một vít vặn. Tiết diện rãnh và số vòng xoắn có liên quan trực tiếp tới giá trị tụt áp suất theo yêu cầu. Tuy nhiên, loại van này gây hao phí áp lực của dung môi do lưu lượng và ma sát phụ thuộc phần lớn vào nhiệt độ của dung môi.
• Van tiết lưu chảy rối: Loại van này hoạt động trong chế độ chảy rối đã được rút ngắn chiều dài van. Nhờ đó, lưu lượng và sự tụt áp không hao phí và không phụ thuộc vào nhiệt độ hay tính chất của dung môi. Chính vì thế mà loại van này hoạt ổn định hơn van điều tiết chảy tầng, hiệu quả công việc được nâng cao.

Nguyên lý hoạt động van tiết lưu

Các tính chọn van tiết lưu cho kho lạnh

Ta có bảng tra van điều tiết nhiệt Danfoss theo công suất máy nén như sau:

Bảng Tra Van Tiết Lưu Nhiệt Danfoss Theo Công Suất Máy Nén

Ghi chú :

–      Đối với công suất nhỏ tra năng suất lạnh theo máy loại kín.

–      Đối với công suất lớn tra năng suất lạnh theo máy loại nửa kín & trục vít.

–      Đối với giải nhiệt gió, nhiệt độ ngưng tụ của môi chất t_K = + 55^oC. 

–      Đối với giải nhiệt nước, nhiệt độ ngưng tụ của môi chất t_K = + 40^oC .

–      Độ chênh nhiệt độ DT = T_P – T_o = 7 ¸ 8 ^oK, đối với hầm đông , kho tiền đông, kho mát, kho trữ.

–      Máy làm lạnh nước, độ chênh nhiệt độ DT = T_P – T_o = 3 ¸ 5 ^oK.

–      Máy làm lạnh nước và khô mát có tổn thất áp suất DP = 8 Par

–      Với hầm đông, kho tiền không và kho trữ đông có tổn thất áp suất DP = 10 Par.

–      Những ô chữ tô đậm, chọn van tiết lưu theo máy đồng bộ TECHNOBLOCK.

Ví dụ: hệ thống kho lạnh sử dụng môi chất lạnh là R407C.

– Công suất lạnh Q của hệ thống kho lạnh là 45 kW

– Nhiệt độ ngưng tụ T_cond là  25⁰C.

– Nhiệt độ bay hơi T_evap là -30⁰C.

– Độ chênh lệch áp suất D_sub là  2bar

Cách lựa chọn van tiết lưu:

– Công suất lạnh Q của hệ thống kho lạnh là 45 kW

– f_sub hệ số quá lạnh là 1,07 ( lựa chọn dựa vào tổng nhiệt độ quá nhiệt T_sub )

–  f_p hệ số phân phối lạnh là 0,9 (lựa chọn dựa vào tổng nhiệt độ bay hơi T_evap )

Từ công thức tính công suất tính toán ta tính được công suất lựa chọn van là: Q_lc = Q/(f_sub *  f_p) = 1,1 / (1,07*0,9) = 46,7 kW

Từ công suất lựa chọn trên và dựa vào bảng công suất van tiết lưu môi chất R407 tìm được van TE12 với kim phun 07 (53.1 kW > 46.7 kW).

Cách chỉnh van tiết lưu kho lạnh

Thông thường mỗi thiết bị van có phạm vi làm việc hiệu quả, ngoài phạm vi đó thiết bị làm việc không ổn định, dẫn đến cả hệ thống làm việc không hiệu quả. Đặc biệt là van tiết lưu trong kho lạnh đòi hỏi căn chỉnh càng phải chính xác.

Phạm vi làm việc của van tiết lưu kho lạnh: Nhiều loại van chỉ có khả năng điều chỉnh năng suất ± 20%. Còn một số loại khác có thể điều chỉnh năng suất van xuống 50% hoặc 25%.

Vì thế, đôi khi để có thể hiệu chỉnh thấp hơn nửa phải chia làm 2 vòng tuần hoàn với 2 van điện tử đóng mở cho từng van. Van tiết lưu điện tử với khả năng điều chỉnh năng suất lạnh từ 0-100% là thích hợp nhất với yêu cầu chạy non tải.

Ngoài các thiết bị phụ giúp việc vận hành non tải còn có các thiết bị giúp duy trì độ tinh khiết của ga lạnh trong hệ thống phin lọc, sấy, xả khí không ngưng. Vì trong vận hành, sửa chữa , bảo dưỡng khí không ngưng và cặn bẩn có thể lọt vào hệ thống.

Ứng dụng van tiết lưu

• Ứng dụng trong các loại máy móc thủy lực như máy nghiền, máy dập, máy ép, bộ nguồn thủy lực, máy đột lỗ,...
• Van tiết lưu kho lạnh điều chỉnh lưu lượng chất dung môi từ nơi có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp.
• Dùng trong các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng, xi măng, sản xuất kính, nhôm, sắt, thép,...
• Các công trình xây dựng, máy móc dùng để khai thác khoáng sản như: máy đào, máy múc, máy cẩu,...dùng van tiết lưu để điều tiết động cơ, xi lanh hoạt động theo nhu cầu.

Lưu ý khi sử dụng van tiết lưu

Để máy vận hàng ổn định và bảo vệ van tiết lưu, cũng như các bộ phận khác. Khi sử dụng van cần lưu ý các vấn đề như:

• Lựa chọn van phù hợp với model của máy
• Khi không sử dụng cần vệ sinh kỹ càng và bảo quản cẩn thận.
• Không để van nơi ẩm ướt, có nước gây hoen gỉ.
• Không nên vận hành máy liên tục trong thời gian dài làm tuổi thọ máy giảm nhanh.
• Thường xuyên kiểm tra van để phát hiện và xử lý các sự cố kịp thời. Ngoài ra, phải đảm bảo nguồn dầu không bẩn, không cặn.

Lưu ý khi sử dụng

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn thông tin cơ bản về van tiết lưu và cách chỉnh van trong kho lạnh. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào hãy để lại bình luận bên dưới để HB Logistics giải đáp cụ thể nhé! Chúng tôi có dịch vụ cho thuê cho lạnh hay liên hệ ngay với chung tôi.